กี่เพ้า ดีไซน์อมตะถ่ายทอดฝีมืออันเลอค่ากว่า 100 ปี

ใครที่อินกับละครเรื่องกี่เพ้า อาจสงสัยว่าทำไมกี่เพ้าถึงดูเลอค่ามากในครอบครัวชาวจีน ยิ่งปัจจุบันนี้แล้วกี่เพ้าแต่ละชุดนั้นสนนราคาไม่ต่ำกว่า 50,000 บาท และยังมีดีไซน์ที่ทันสมัย แม้จะผ่านมาแล้วกว่า 100 ปี บริษัท เอ็นเตอร์เทนเม้นท์ ทรี จำกัด จึงได้ประสานงานกับทางเอกอัคราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีนประจำประเทศไทย โดยจางอี้หมิง ให้เกียรติประสานงานเรียนเชิญเกา ชุนหมิง ผู้อำนวยการศูนย์มรดกทางศิลปะและวัฒนธรรมแห่งเซี่ยงไฮ้ และผู้อำนวยการสถาบันวิจัยศิลปะแห่งนครเซี่ยงไฮ้ นำชุดกี่เพ้าดั้งเดิมกว่า 9 ชุด จากแดนมังกรมาอวดโฉมให้คนไทยได้ยล

เกา ชุนหมิง เล่าตำนานชุดกี่เพ้าให้ฟังว่า กำเนิดขึ้นในสมัยแมนจู ซึ่งสมัยนั้นผู้หญิงแมนจูต้องขี่ม้า ก็จะผ่าสูงขั้นกว่าเดี๋ยวนี้ แต่พอยุคของซุนยัสเซ็น กี่เพ้าก็ถูกออกแบบให้ผ่าต่ำลง และเมื่อเกิดสงครามเปลี่ยนยุค จากที่เคยใช้สวมใส่แต่ในวัง กี่เพ้าก็ถูกนำออกมาสวมใส่ข้างนอกวังกันมากขึ้น หลังจากนั้นกี่เพ้าก็ถูกพัฒนารูปแบบให้ทันสมัยขึ้น ไม่ว่าจะแขนสั้น เข้ารูป เน้นสัดส่วนยิ่งขึ้น แต่ไม่ว่ากี่ยุคสมัย กี่เพ้าก็ยังคงเอกลักษณ์ปกตั้ง ใช้ผ้าชิ้นเดียว และผ่าข้าง ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของความเป็นกี่เพ้า โดยในปัจจุบันผู้หญิงนิยมสวมใส่กี่เพ้าไปงานพิธีต่างๆ

“ผมได้ทุ่มเทผลงานทำวิจัยเกี่ยวกับวิวัฒนาการของเครื่องแต่งกายชาวจีน ตั้งแต่วัสดุที่ใช้ เริ่มจากกระบวนการทอผ้า ชนิดของผ้าที่ใช้ รวมไปถึงการปักลวดลายและเทคนิคต่างๆ และงานวิจัยชุดกี่เพ้า ที่ได้รับมอบหมายจากรัฐบาลจีนให้ไปประมูลชุดกี่เพ้าอันประเมินค่าไม่ได้จากงานประมูลทั่วโลก เพื่อนำกลับมาเป็นมรดกให้ลูกหลานชาวจีน และสิ่งที่ยากที่สุดคือการตามหาช่างทำกี่เพ้าชาวจีนที่เก่งๆ ซึ่งตอนนี้เหลือไม่ถึง 10 คน ให้มาเป็นครูสอนชนรุ่นหลัง เพราะตามวัฒนธรรมของคนจีนแล้ว มักจะหวงวิชา บางคนยอมตายพร้อมกับฝีมือ จึงไม่ค่อยถ่ายทอดให้ลูกให้หลาน ผมจึงต้องใช้เวลาอธิบายและชี้แจงถึงความต้องการสืบสานเครื่องแต่งกายที่ถ่ายทอดต่อกันมาร้อยกว่าปี” เกาชุนหมิงเล่า ซึ่งนอกจากทำวิจัย ออกแบบ และจัดหาชุดกี่เพ้าแล้ว เขายังได้ประพันธ์หนังสือเชิงสารคดีหลายเรื่องเกี่ยวกับเครื่องแต่งกายชาวจีนอีกด้วย

การมาเยือนประเทศไทยครั้งนี้ เกา ชุนหมิง ได้นำชุดกี่เพ้าจำนวน 9 ชุด มาให้คนไทยได้ยล ซึ่งแต่ละชุดล้วนประเมินค่าไม่ได้ อาทิ ชุดกี่เพ้าของมาดาม เจียง ซื่อ หยุน (ภรรยาของอดีตผู้ว่าธนาคารโลกในยุคสาธารณรัฐจีน) ซึ่งปัจจุบันมาดามมีอายุ 100 ปี และอาศัยอยู่ในนิวยอร์ก, ชุดกี่เพ้าของมาดามเหยียน ยู่ ยุ่น (ภรรยาของเอกอัคราชฑูตประจำต่างประเทศของจีนคนแรกในยุคสาธารณรัฐจีน) ซึ่งปัจจุบันมาดามมีอายุ 107 ปี

นอกจากชุดเก่าแก่ทั้งสองชุดแล้ว ยังมีชุดกี่เพ้าแบบใหม่ ที่ออกแบบโดยเกา ชุนหมิง ซึ่งเป็นการฉีกแนวชุดกี่เพ้าแบบดั้งเดิมให้ดูโมเดิร์นมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะชุดที่ผ่าข้างทั้ง 2 ข้าง หรือเย็บชายขึ้นให้เป็นแนวเฉียง

ชุดเหล่านี้ถูกนำไปจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ทั่วโลก ซึ่งใครที่สนใจสั่งตัดกี่เพ้า เกา ชุนหมิง ก็มีทีมช่างและต้องวัดสัดส่วนของผู้สวมใส่กว่า 36 จุด ถึงจะตัดออกมาได้แต่ละตัว นั่นอาจจะใช้เวลาประมาณปีครึ่งถึงจะเสร็จ